Η σκολίωση είναι µια παραµόρφωση της σπονδυλικής στήλης και στις 3 διαστάσεις του χώρου που συνήθως ξεκινά λίγο πριν την εφηβεία (περίπου 10 ετών). Μπορεί όµως να εµφανιστεί και από τη βρεφική ηλικία και είναι περισσότερο συχνή στα κορίτσια.
Αν και στις περισσότερες περιπτώσεις σκολίωσης τα αίτια είναι άγνωστα (ιδιοπαθής), καταστάσεις όπως εγκεφαλική παράλυση και µυοδυστροφία µπορεί να ενέχονται. Στους ενήλικες µπορεί να συµβεί ως αποτέλεσµα σπονδυλικού εκφυλισµού, λήψης αντιαλγικής θέσης και οστεοπόρωσης.
Συνήθως η σκολίωση είναι έως µέτρια (µέχρι 20°), σε κάποιες περιπτώσεις όµως η παραµόρφωση επιδεινώνεται µε την ανάπτυξη του σκελετού. Τα παιδιά που έχουν ήπια σκολίωση παρακολουθούνται συχνά, συνήθως µε ακτινογραφίες (για µέτρηση της γωνίας Cobb που είναι δείκτης της σκολίωσης), για να αξιολογηθεί αν η παραµόρφωση επιδεινώνεται.
Πως αναγνωρίζετε τη σκολίωση
Σε όρθια θέση
Από θέσης κάµψης κορµού
Πότε να επισκεφθείτε ιατρό
Πηγαίνετε στο γιατρό σας αν παρατηρήσετε σηµάδια ή συµπτώµατα της σκολίωσης στο παιδί σας. Ήπιες καµπύλες, ωστόσο, µπορεί να αναπτυχθούν χωρίς ο γονέας ή το παιδί να το αντιληφθούν επειδή εµφανίζονται σταδιακά και συνήθως δεν προκαλούν πόνο. Περιστασιακά, καθηγητές, φίλοι ή και συµπαίκτες σε κάποιο άθληµα, είναι οι πρώτοι που παρατηρούν τη σκολίωση ενός παιδιού.
Επιπλοκές
Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι µε σκολίωση έχουν µια ήπια µορφή της διαταραχής, σκολίωση µπορεί µερικές φορές να προκαλέσει επιπλοκές, συµπεριλαµβανοµένων των:
- Δυσλειτουργία καρδιάς και πνευµόνων.
Σε σοβαρής µορφής σκολίωση, ο θώρακας πιέζει την καρδιά και τους πνεύµονες µε συνέπεια τη διαταραχή της σωστής καρδιακής και αναπνευστικής λειτουργίας. - Προβλήµατα στη µέση. Ενήλικες που έχουν σκολίωση είναι πιθανότερο να υποφέρουν από ενοχλήσεις χαµηλά στη µέση.
- Εµφάνιση. Κατά την επιδείνωση της σκολίωσης, µπορεί να προκληθούν ορατές αλλαγές όπως αυτές στις προηγούµενες εικόνες. Ως αποτέλεσµα, συχνά οι ασθενείς αισθάνονται άβολα µε την εµφάνιση τους.
Θεραπεία της σκολίωσης
Η θεραπεία της σκολίωσης γίνεται µε βάση τη σοβαρότητα της καµπύλης και τις πιθανότητες της να επιδεινωθεί. Ορισµένοι τύποι της σκολίωσης έχουν µεγαλύτερη πιθανότητα επιδείνωσης, συνεπώς το είδος της σκολίωσης βοηθά στο να καθοριστεί η κατάλληλη θεραπεία. Υπάρχουν τρεις κύριες κατηγορίες της θεραπείας: παρατήρηση και άσκηση, χρήση κηδεµόνα και εξειδικευµένης άσκησης και χειρουργική επέµβαση.
Η νεανική ιδιοπαθής σκολίωση έχει τη µεγαλύτερη πιθανότητα να επιδεινωθεί. Συνήθως η χρήση κηδεµόνα και άσκησης είναι ενδεδειγµένα σε γωνίες Cobb 20° και περισσότερο. Ο κηδεµόνας πρέπει να χρησιµοποιείται 18-20 ώρες ανά ηµέρα και άσκηση µπορεί να γίνει φορώντας τον.
Κηδεµόνες σκολίωσης.
Οι ασκήσεις από µόνες τους ή σε συνδυασµό µε τον κηδεµόνα, έχουν αποδειχθεί σηµαντικό εργαλείο στην αντιµετώπιση της σκολίωσης. Στόχος τους είναι η διόρθωσης των κυρτωµάτων, η διάταση βραχυσµένων δοµών και ενδυνάµωση των αδύναµων µυών. Επίσης ο εξειδικευµένος φυσικοθεραπευτής, δίνει συµβουλές σχετικά µε τη στάση και τις καθηµερινές δραστηριότητες ώστε να µεγιστοποιηθεί η αποτελεσµατικότητα της θεραπείας.
Παράδειγµα ασκήσεων σκολίωσης τύπου Schroth
Κάθε πρόγραµµα ασκήσεων είναι εξατοµικευµένο και τροποποιείται ανάλογα µε την εξέλιξη της πάθησης.
Η χειρουργική αντιµετώπιση χρειάζεται σε βαριές µορφές σκολίωσης και περιλαµβάνει διόρθωση των κυρτωµάτων µε τη χρήση της σπονδυλοδεσίας. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι για έναν χειρούργο για να εκτελέσει τη χειρουργική επέµβαση της σπονδυλοδεσίας. Συνήθως κάποιος νεαρός ασθενής θα χρειαστεί να λείψει περίπου 6 εβδοµάδες από το σχολείο, µετά από µια τέτοια επέµβαση και ο χρόνος αποκατάστασης διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Οι πρόοδοι στη χειρουργική θα οδηγήσουν σε λιγότερο επεµβατικές χειρουργικές µεθόδους που έχουν λιγότερο πόνο και µικρότερες περιόδους αποκατάστασης.
Χειρουργική αντιµετώπιση σκολίωσης µε τη χρήση σπονδυλοδεσίας
Ποία η πρόγνωση της σκολίωσης
Η επίσκεψη στον παιδίατρο ή τον ορθοπεδικό βοηθά στην έγκαιρη αναγνώριση πολλών περιπτώσεων σκολίωσης. Αυτό επιτρέπει στους ανθρώπους να υποβάλλονται σε θεραπεία µε συντηρητικό τρόπο (άσκηση, κηδεµόνες) και να αποφεύγουν την ανάγκη χειρουργικής επέµβασης στις περισσότερες περιπτώσεις. Οι περισσότεροι άνθρωποι µε σκολίωση µπορούν να ζήσουν πλήρη, παραγωγική και φυσιολογική ζωή µε ένα σχετικά κανονικό προσδόκιµο ζωής. Τα άτοµα µε σκολίωση είναι σε θέση να µείνουν έγκυες και αποκτούν παιδιά χωρίς αυξηµένο κίνδυνο επιπλοκών, έχουν όµως αυξηµένο κίνδυνο για οσφυαλγία κατά τη διάρκεια της εγκυµοσύνης. Γενικά, καθώς αυξάνεται ο βαθµός καµπυλότητας της σπονδυλικής στήλης, η πρόγνωση επιδεινώνεται. Όπως στις περισσότερες παθήσεις, η έγκαιρη διάγνωση οδηγεί στην καλύτερη πρόγνωση.
