Ηλίας Μυλωνάς: Ο προπονητής των μεταλλίων!

Ας γνωρίσουμε τον Ηλία Μυλωνά ως αθλητή της ιστιοπλοΐας . Ηλία δώσε μας μία εικόνα της αθλητικής σου σταδιοδρομίας.
Η.Μ. Το πατρικό μου σπίτι βρισκόταν στο Μικρολίμανο και από το μπαλκόνι έβλεπα τους ναυτικούς ομίλους. Θυμάμαι όταν φυσούσε δυνατή σοροκάδα βλέπαμε τους Ολυμπιονίκες Τάσο Μπουντούρη και Ηλία Χατζηπαυλή να αρματώνουν τα σκάφη τους και να βγαίνουν προπόνηση στη φουρτουνιασμένη θάλασσα. Στα παιδικά μας μάτια ήταν ήρωες. Κάθε φορά που φύσαγε δυνατή σοροκάδα στο Μικρολίμανο ήταν γιορτή. Αυτό με έκανε να πάω να γραφτώ στον ΙΟΠ ( Ιστιοπλοϊκός Όμιλος Πειραιά ) και φυσικά το 1984 να ξεκινήσω από την κατηγορία optimist. Ο πρώτος μου προπονητής ήταν ο Αντώνης Γραμμένος, ο άνθρωπος που ενέπνευσε πολλές γενιές ιστιοπλόων με ένα ιδιαίτερο δικό του τρόπο. Δεν κυνηγούσε τα αποτελέσματα αλλά έκανε την ιστιοπλοΐα παιχνίδι, ώστε να βγάλει την πιο δημιουργική φαντασία του κάθε νεαρού ιστιοπλόου. Στη συνέχεια πέρασα στα 420 με προπονητή τον Λεωνίδα Πελεκανάκη, που μας μύησε σε τεχνικά θέματα και στην ομαδική δουλειά και μας έμαθε την πειθαρχία της προπόνησης. Στη συνέχεια πέρασα στα 470 όπου έτρεχα μαζί με τους αδελφούς Τσαραμίρση ενώ αργότερα ασχοληθηκα για λίγο με τον Λ.Τσακο στα 49er. Το 1995 η όλη αγωνιστική δραστηριότητα σταμάτησε ενώ συνέχιζα να ασχολούμαι με την ανοικτή θάλασσα στο σκάφος BRISOT του Ι.Μπρίνη.
Τι σε οδήγησε να γίνεις προπονητής ιστιοπλοΐας;
Στην προπονητική με οδήγησαν οι συγκυρίες και συγκεκριμένα η ιστορική νίκη του Ανδρέα Κοσματόπουλου και του Κώστα Τριγκώνη στο Παγκόσμιο 470 του 1995. Η τεράστια αυτή επιτυχία των δύο κορυφαίων αθλητών άλλαξε το ρου της ιστιοπλοϊκής ιστορίας στην πατρίδα μας και με έκανε να δω τα πράγματα με διαφορετικό μάτι, να πιστέψω ότι πραγματικά μπορούμε να φέρουμε επιτυχίες και σε διθέσια σκάφη, κάτι που μέχρι εκείνη την επιτυχία ήταν αδιανόητο. Η επιτυχία των δύο θεσσαλονικιών αθλητών, άναψε ξανά μέσα μου τη φλόγα της προσπάθειας και της επιτυχίας. Με τη μεγάλη αυτή διάκριση οι Έλληνες για πρώτη φορά έγιναν κυρίαρχοι του παιχνιδιού κάτι που με ώθησε να ασχοληθώ με την προπονητική και αποτέλεσε σταθμό και πηγή έμπνευσης.
Ηλία πώς συνδέθηκες με την κατηγορία 470 και συγκεκριμένα με τη Σοφία Μπεκατώρου και την Αιμιλία Τσουλφά;
Η.Μ. Πάντα με σαγήνευε ο μοναχικός δρόμος του πρωταθλητισμού, τα ταξίδια στο εξωτερικό, το να βάζεις υψηλούς στόχους και να τους πετυχαίνεις και η ασκητική ζωή του προπονητή. Έτσι τον Σεπτέμβριο του 1996 και σε ηλικία 22 ετών ξεκίνησα την προπονητική μου δραστηριότητα στον Ι.Ο.Π. Εκείνη την εποχή έκανα και τις πρώτες συζητήσεις με την Αιμιλία Τσουλφά η οποία είχε ήδη μία oλυμπιακή εμπειρία από τη συμμετοχή της στην Ολυμπιάδα της Άτλάντα στην κατηγορία 470 με την Κατερίνα Καλούδη και διαβλέπαμε ότι ήταν πολύ νωρίς για να σταματήσει. Την ίδια χρονιά ένα εξαίρετο ταλέντο η Σοφία Μπεκατώρου ασχολείτο με το Europe και τις παροτρύναμε να βρεθούν μαζί στο ίδιο σκάφος. Μετά τα Χριστούγεννα 1997, τους έδωσα το δικό μου 470 για μία πρώτη δοκιμή και από την πρώτη στιγμή φάνηκε ότι προδιαγραφόταν μία μεγάλη πορεία για το πλήρωμα αυτό. Η Σοφία Μπεκατώρου καθώς και η Αιμιλία Τσουλφά, εκτός από το πηγαίο τους ταλέντο, είχαν μεταξύ τους μία μοναδική χημεία ως πλήρωμα-ζευγάρι. Δυο εντελώς αντίθετοι χαρακτήρες που εύρισκαν τον τρόπο να αλληλοσυμπληρώνονται. Προπονούνταν από το πρωί μέχρι το βράδυ στη θάλασσα και μετά στο γυμναστήριο. 7 χρόνια δεν έχασαν προπόνηση, θυμάμαι η Αιμιλία δεν αρρώστησε ούτε μία φορά. Υπήρξαν αθλήτριες φαινόμενα για την ελληνική ιστιοπλοΐα.
Πώς οδηγήθηκες από τις μεγάλες επιτυχίες στην Ελλάδα, όπου διετέλεσες και Ομοσπονδιακός προπονητής στην κατηγορία 470 στην Ολλανδία ως προπονητής στην ίδια κατηγορία;
Μετά το 2004 και αφού είχα ολοκληρώσει την συνεργασία με τις χρυσές αθλήτριες του 470 γυναικών Αιμιλία Τσουλφά και Σοφία Μπεκατώρου που στην διάρκεια της συνεργασίας μας είχαμε κερδίσει 4 χρυσά παγκόσμια/ευρωπαικά πρωταθλήματα και το χρυσό Ολυμπιακό μετάλλιο στην Αθήνα, ανέλαβα την ευθύνη της ανάπτυξης μιας νέας γενιάς ταλαντούχων ιστιοπλόων στα 470 ως εθνικός προπονητής. Κατά την τριετία 2005-2008 ,ήρθαν τα πρώτα μετάλλια από τους Μάντη- Πολυχρονίδη στο Hyeres και τις Οικονόμου-Τσιγαρίδη στο Ευρωπαικό 470 γυναικών και μπήκαν οι βάσεις για τις μελλοντικές διακρίσεις! Το 2011 συνεργάστηκα με τους Κροάτες χρυσούς Ολυμπιονίκες του Ρίο, Fantela- Marenic ως τεχνικός σύμβουλος και το 2012 με κάλεσε η Ιστιοπλοϊκή Ομοσπονδία της Δανίας με στόχο να κερδίσουν στα 470 την πρόκριση της χώρας τους για τους Ολυμπιακούς στο Λονδίνο 2012. Δουλεύοντας για τους Δανούς μου ήρθε και η πρόταση συνεργασίας από την Ολλανδική Ομοσπονδία. Οι ξένοι παρακολουθούν την πορεία αθλητών και προπονητών και έτσι γνώριζαν τη δουλειά μου. Σίγουρα το να δουλέψω με μία τόσο δυνατή ιστιοπλοϊκή ομοσπονδία με σχεδιασμό και όραμα ήταν για μένα μία μεγάλη πρόκληση στην καριέρα μου και τη δέχτηκα με ευχαρίστηση. Αυτό που θα ήθελα να επισημάνω για τις διεθνείς συνεργασίες είναι ότι πάντα με υποστήριζαν οι ξένοι συνεργάτες αξιολογώντας τα αποτελέσματα των αθλητών. Το μόνο που τους απασχολούσε είναι να γίνεται η δουλειά σωστά από αυτόν που έχουν επιλέξει χωρίς αντιπαλότητες ή άλλα ιδιοτελή κριτήρια. Δουλεύεις, πετυχαίνεις, είσαι ο άνθρωπός τους.
Δουλεύοντας για την ολλανδική Εθνική Ομάδα ιστιοπλοΐας και έχοντας διατελέσει ταυτόχρονα και εθνικός προπονητής στην Ελλάδα, σίγουρα είσαι ο καταλληλότερος που θα μπορούσε να μας παρουσιάσει και να μας αναλύσει τους τρόπους σχεδιασμού και τις διαφορές φιλοσοφίας και προγραμματισμού ανάμεσα στις δύο χώρες;
Το ολλανδικό μοντέλο αθλητικού σχεδιασμού βασίζεται στην τριμερή χρηματοδότηση του αθλήματος από την Ολυμπιακή Επιτροπή, την οικεία ομοσπονδία και τον μεγάλο χορηγό. Η Ολυμπιακή Επιτροπή ασκεί την εποπτεία κάθε προγράμματος, η ομοσπονδία έχει την ευθύνη του συντονισμού της ομάδας υποστήριξης γύρω από τον αθλητή και ο προπονητής την εκτέλεση του προγράμματος. Η χρηματοδότηση των προγραμμάτων των αθλητών γίνεται με αυστηρούς στόχους και κριτήρια. Η Ολλανδική Ιστιοπλοϊκή Ομοσπονδία συγκαταλέγεται στις κορυφαίες του κόσμου λόγω της οργάνωσής της και της επίτευξης μεταλλίων. Χαρακτηριστικό δε, είναι οτι λίγες μόλις μέρες μετά τη λήξη των Ολυμπιακών αγώνων του Ρίο, κλιμάκιο της ολλανδικής ομάδας επισκέφτηκε τις εγκαταστάσεις της επόμενης Ολυμπιάδας στο Τόκιο, για έγκαιρη προετοιμασία!! Είναι τιμή για εμένα που συνεργάστηκα 4 χρόνια με την Ολλανδική Ομοσπονδία και αποτέλεσε μεγάλη ευκαιρία να διδαχθώ μεθόδους οργάνωσης, διοίκησης και υποστήριξης αθλητικών προγραμμάτων υψηλών επιδόσεων. Νιώθω δε, υπερήφανος για την κατάκτηση της 4ης θέσης στους Ολυμπιακούς αγώνες του Ρίο, από το νέο πλήρωμα Αφροδίτη Zegers- Annaloes Van Veen, το οποίο άγγιξε το μετάλλιο τερματίζοντας μόλις ένα βαθμό πίσω από τη γαλλική ομάδα του χάλκινου μεταλλίου. Στην Ελλάδα, κατά τη γνώμη μου, στον ερασιτεχνικό αθλητισμό υπάρχουν στην πλειονότητά τους ΄βαλκανικού τύπου’ αθλητικές ομοσπονδίες οι οποίες σε σχέση με τις αντίστοιχες Ευρωπαικές στερούνται σχεδιασμού, προγράμματος, ειδικευμένου προσωπικού, οργάνωσης και υποδομής, με ελάχιστες εξαιρέσεις. Αυτό προσωπικά με πληγώνει..
Οι γενιές των Ελλήνων ιστιοπλόων διαδέχονται η μία την άλλη σαν τα φύλλα των δέντρων. Το δέντρο είναι το άθλημα και ποτίζεται με την ιδιωτική πρωτοβουλία του κάθε αθλητή, του κάθε αθλητικού σωματείου και το μεράκι του κάθε προπονητή. Όταν όμως εμφανίζονται ταλέντα πρέπει η αρμόδια ομοσπονδία να έχει σχέδιο για την αξιοποίηση τους, αλλιώς οι αθλητές απογοητεύονται και εγκαταλείπουν το άθλημα.
Σανίδα σωτηρίας για τους Έλληνες επίλεκτους αθλητές αποτέλεσε το πρόσφατο πρόγραμμα ανάθεσης της υιοθεσίας διακεκριμένων αθλητών από μεγάλους χορηγούς με πρωτοβουλία της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής, το οποίο απέδωσε καρπούς συμβάλλοντας στην κατάκτηση μεταλλίων των Ελλήνων αθλητών στους Ολυμπιακούς του Ρίο.
Ποιες θα έλεγες ότι είναι οι βασικές διαφορές των Ελλήνων ιστιοπλόων με ιστιοπλόους από άλλες χώρες για τις οποίες έχεις εργαστεί;
Έπειτα από την ενασχόληση μου με αθλητές του εξωτερικού διακρίνω την εξής διαφορά στην νοοτροπία: ο ξένος ιστιοπλόος βασίζει τις επιδόσεις του περισσότερο στην οργάνωση και στην ομάδα υποστήριξης γύρω από αυτόν (γιατρό, διατροφολόγο, ψυχολόγο, φυσικοθεραπευτή) ενώ ο Έλληνας ιστιοπλόος έχει μάθει να στηρίζεται κυρίως στις δικές του δυνάμεις και στον προπονητή του. Το παράδοξο δε, είναι ότι ο Έλληνας ιστιοπλόος αγωνίζεται πρώτα για τη χώρα του και μετά για τον εαυτό του και χωρίς η χώρα του να του εξασφαλίζει τα βασικά. Επίσης την ώρα του αγώνα επιδεικνύει μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα και ικανότητα αυτοσχεδιασμού, ενώ ο ξένος ιστιοπλόος συνήθως στηρίζεται στην εκτέλεση συγκεκριμένου πλάνου το οποίο έχει δουλέψει προηγουμένως.
Είσαι παντρεμένος. Πώς το διαχειρίζεται, ειδικά όταν είσαι μακριά από την οικογένεια σου;
Καθ’ όλη τη διάρκεια των ταξιδιών μου στο εξωτερικό είχα την αμέριστη συμπαράσταση και ενθάρρυνση από τη γυναίκα μου, Όλγα Τσιγαρίδη η οποία είναι και εκείνη πρωταθλήτρια στο 470 γυναικών και γνωρίζει τις δυσκολίες του αθλήματος. Παρόλα αυτά είναι σκληρό για εμένα να αφήνω για μεγάλα διαστήματα την οικογένεια μου, προκειμένου να παρακολουθώ τις αγωνιστικές υποχρεώσεις. Νιώθω δε ιδιαίτερα τυχερός που συνεργάστηκα με μεγάλους Έλληνες και ξένους αθλητές, όπως οι Μπεκατώρου –Τσουλφά, Κοσματόπουλος-Τριγκώνης, Μάντης-Πολυχρονίδης, Καμπουρίδης- Ωρολογάς, Μηλαίος-Καγιαλής, Οικονόμου-Τσιγαρίδη και με ξένες χώρες όπως η Δανία με αθλήτριες Koch-Sommer, η Κροατία με τους Fantela- Marenic και η Ολλανδία με τις Αφροδίτη Zegers-Annaloes Van Veen.
Ηλία πώς βλέπεις την συνέχεια της προπονητής σου σταδιοδρομίας;
Μετά από 20 χρόνια προπονητικής σε διεθνές επίπεδο σταδιακά κλείνει ένας μεγάλος κύκλος για εμένα και επιθυμώ στο μέλλον να προσφέρω την εμπειρία που απέκτησα στο εξωτερικό ώστε να συμβάλλω σε ένα εθνικό σχεδιασμό του αθλητισμού για τη χώρα μας. Στην προσπάθεια της χώρας μας να ξεπεράσει την κρίση στην οποία έχει περιέλθει πιστεύω ότι πρέπει να είμαστε όλοι εδώ. Η Ελλάδα που υπήρξε η γενέτειρα του αθλητισμού και των Ολυμπιακών Αγώνων οφείλει να δίνει μεγάλη βαρύτητα στον αθλητισμό και πολιτισμό της γενικότερα. Θα πρέπει να υπάρξει ένα όραμα το οποίο να οδηγήσει την πατρίδα μας στις μελλοντικές αθλητικές διοργανώσεις με κυρίαρχο ρόλο στον ερασιτεχνικό αθλητισμό. Έτσι λοιπόν χρειάζεται ένας εθνικός σχεδιασμός στα αθλήματα που παραδοσιακά έχουμε διακρίσεις, ξεκινώντας από τα νεαρά ταλέντα φτάνοντας μέχρι την ατμομηχανή του αθλητισμού που είναι η oλυμπιακή oμάδα. Το αιεν αριστευειν και το υπερ παντων ο αγων θα πρέπει και πάλι να φωτίσουν τις ψυχές των Ελλήνων..
Μετά από τόσα χρόνια επιτυχημένης προπονητικής καριέρας ποιο θα ήταν το «απόσταγμα» των εμπειριών σου και θα ήθελες να μείνει και να διαβαστεί από νεότερους αθλητές: 
Στην προπόνηση υπάρχει πρόγραμμα αλλά δεν υπάρχουν όρια.. Ο ιστιοπλόος πρέπει να ξεπερνάει συνεχώς τον εαυτό του και να δαμάζει ταυτόχρονα τα στοιχεία της θάλασσας και του ανέμου, μόνο έτσι μπορεί να διαβάζει την κούρσα και να φτάνει στη νίκη. Χρειάζεται θέληση βουνό και πάθος. Το πάθος κατά τον πατέρα της φιλοσοφίας Πλάτωνα είναι το κοινό συναίσθημα που μοιράζονται οι θεοί με τους ανθρώπους και αποτελεί εφαλτήριο για τον κάθε αθλητή ώστε να κάνει τη δική του υπέρβαση. Στην προπόνηση δεν υπάρχει ρολόι. Όταν ο αθλητής δείχνει πάθος και ενθουσιασμό, συνεχίζουμε μέχρι τη δύση του ήλιου. Ασπίδα του αθλητή αποτελεί η σωστή διατροφή και ο επαρκής ύπνος. Κάθε ημέρα που τελειώνει πρέπει να αφήνει στον αθλητή τη γεύση της ικανοπο?ησης από τη σκληρή προπόνηση αλλά και τη δίψα της επόμενης προπόνησης, τότε ως προπονητής καταλαβαίνεις ότι ο αθλητής σου βρίσκεται στο δρόμο των μεταλλίων..